نویسنده : محتشم کاشانی با تصحیح و مقدمه : اکبر بهداروند محتشم شاعرى بزرگوار و سخن سنجى کامل عیارست در سرودن انواع شعر ماهر، و به ویژه در فن قصیده و غزل و تاریخ یگانه عصر خوده بوده است و این مدعا را قصاید غرّا و قطعات شیواى تمام تاریخ و غزلیات دلنشین تواریخ مختلف او مدلّل مى سازد، عصر زندگانى او در بحبوحه ى روحانیت و رواج آفرین حدّ تعصبات مذهبى ایران بوده است از این جهت دوازده بند مرثیه ى او دیگر آثار گرانبهایش را تحت الشعاع قرار داده و او را صرفآ شاعرى مرثیه سرا شناسانده است و به حقیقت باید گفت مقتضیات آن عصر زحمات ادبى یک عمر طولانى او را خنثى کرده است و با کمال شگفتى مى بینیم هرجا اسمى از محتشم برده مى شود مى پرسند مگر محتشم غیر از مرثیه اشعار دیگرى نیز داشته است؟! بند آغازین از ترکیببند ویژه و پرهوادار محتشم: باز این چه شورش است؟ که در خلق عالم است باز این چه نوحه وچه عزا وچه ماتم است؟ باز این چه رستخیز عظیم است؟ کز زمین بی نفخ صور، خاسته تا عرش اعظم است این صبح تیره باز دمید از کجا؟ کزو کار جهان وخلق جهان جمله درهم است